Osmanlıda kumar ve bahis illeti


Kumar sorun olmaya başladıktan sonra beraberinde yalan söyleme, verdiği sözü tutamama gibi bir dizi problem de getiriyor. Güven duymak için zaman ihtiyaç olduğu bilinmeli, aile ve kişi bu konuya hassasiyet göstermelidir. Kimse kumar bağımlısı olacağını bilerek kumar oynamaz.
Kumar kişi için sorun olmaya başladıktan sonra yanıltıcı bir şekilde kumardan doğan zararların yine kumardan kazanılarak giderileceğine inandırır.

Bu durum kumar oynamaya devam etmeye neden olur. Kumarın sorun olmaya başladığını çoğu zaman kişi de fark etmez. Bu nedenle yalan söylemek kumarda bir hastalık belirtisidir. Nasıl ki kişi nezle olduğunda burnu akıyorsa, kumar oynadığında da yalan söylemek zorunda kalıyor. Kumar oynayan kişi aileyi kandırmak için yalan söylemez. Kumar oynayan kişiye karşı güven zamanla oluşur. Güvensizlik yaşadığınız zamanlarda ve durumlarda ben dilini kullanarak dile getirin. Kumar konusunda kişinin de kendisine güvenmemesi gerektiğini belirtin. Kendisine değil, kumara güvenmediğinizi dile getirin.


Kumar Bahis İlletinden Hayatı Kararanlar

Yasa dışı bahis ve kumar siteleriyle mücadele için neler yapılıyor?
Yasa dışı bahis ve kumar siteleri ile mücadelede çeşitli yöntemler olduğunu vurgulamak gerekir. Öncelikle bu fiillerin önlenmesi için önleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir. Bunun dışında suç veya kabahat teşkil eden davranışlar gerçekleştikten sonra etkili bir cezalandırma gerekmektedir.

Bu noktada öncelikle kolluk teşkilatımızın ciddi şekilde çalıştığını belirtmek gerekir. Siber suçlarla etkin ve verimli bir şekilde mücadele edebilmek amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde Bilişim Suçlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı kurulmuş; daha sonra ise ismi “Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı” olarak değiştirilmiştir. Siber suçlarla mücadele konusunda Türk kolluk teşkilatının oldukça başarılı olduğunu ifade etmek gerekir. Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, gelişen teknolojinin kötüye kullanılmasının önüne geçmek, bilişim sistemleri kullanılarak işlenen suçlarla zaman kaybetmeksizin etkin bir şekilde mücadele etmek ve suçun devamını ve oluşumunu önlemek amacıyla hizmet vermektedir.

Erişim engeli tedbiri hakkında bilgi verebilir misiniz?
İçerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları ile internet ortamında işlenen belirli suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden mücadele için 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun yürürlüğe konulmuştur. Kanun’un 8’inci maddesi ile internet ortamında yapılan ve içerisinde kumar oynanması için yer temini suçunun da olduğu bazı suçlar bakımından yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilebilmektedir. 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yer alan suçlar bakımından da erişimin engellenmesi kararı verilebilmektedir. 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 3’üncü maddesinde tanımlanan kurum ve kuruluşlar, kendi görev alanına giren suçların internet ortamında işlendiğini tespit etmeleri halinde, bu yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesi kararı alabilirler.

Pandemi döneminde sanal suçlarda bir artış oldu mu? Tabii konu işlenen suç olunca ölçülmesi çok zor. Zira kayıtlara yansıyan rakamlar gerçeği tam olarak yansıtmayabilir. Sınırlı sayıda yapılan araştırmalardan sanal suçlarda bir artış olduğu sonucunu çıkarabiliriz. Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığının katkılarıyla "COVID-19 Pandemisi Döneminde Siber Suç Riskleri ve Güvenliğe Etkileri" raporu hazırlandı. Rapora göre, pandemi sürecinde katılımcıların yüzde 7,1'inin en az bir siber suçun mağduru olduğu tespit edildi. Araştırmaya katılan kişilerden yüzde 0,8'i bilişim sistemlerine izinsiz/yetkisiz giriş (bilgisayar korsanlığı), yüzde 1,8'i kişilere karşı siber suçlar (siber taciz ve siber zorbalık), yüzde 2,3'ü siber ekonomik suçlar ve yüzde 5,1'i zararlı yazılım bulaşması mağduriyeti yaşadığını ifade etti.

Sanal kumar oynayan ve oynatanlar için ne gibi müeyyideler tanımlanmıştır?
Ceza hukukumuzda kumar için benim çok da doğru bulmadığım bir yaklaşım söz konusu: Kumar oynamak suç değildir ve Türk Ceza Kanunu’nda kumar oynamak düzenlenmemiştir.

“Kumar oynanması için yer ve imkan sağlamak” ise Türk Ceza Kanunu’nun 228’inci maddesinde suç olarak düzenlenmiş. Kabahatler Kanunu’nda kumar oynamak kabahat olarak düzenlenmiş ve idari para cezası öngörülmüştür. Kabahatler Kanunu 34’üncü maddeye göre; “Kumar oynayan kişiye, bin Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca, kumardan elde edilen gelire el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir. Bu kabahat dolayısıyla idari para cezasına ve el koymaya kolluk görevlileri, mülkiyetin kamuya geçirilmesine mülki amir karar verir.” Türk Ceza Kanunu kumarı 228/6’ncı maddesinde tanımlamıştır.

Buna göre; “Ceza Kanunu’nun uygulanmasında kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kâr ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır.” Kumar oynamanın kabahat, kumar oynanması için yer temini hareketini suç haline getirdiğiniz bir sistemde, kumardan doğan toplumsal sorunları çözme imkanı yoktur. Bu sebeple ceza hukuku alanında kumar ile etkili bir mücadele için kumar oynamanın da suç haline getirilmesi gerekmektedir. Aksi halde kumar oynayanlara verilen idari para cezaları etkisiz kalmaya devam edecektir. Türk Ceza Kanunu’nun 228’inci maddesinde yapılan suç tanımlamasında kumar için yer temini söz konusudur.

Suçun sanal alemde veya bir başka ifade ile bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi hali acaba cezalandırılacak mıdır?
Bu sorunun cevabının yine 2017 yılında değiştirilmiş olan TCK’nın 228/3 maddesi vermektedir. “Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden on bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.” Bu suçun bilişim sistemlerinde ya da sanal alemde işlenmesinin suç işlenmesini kolaylaştıracağından hareketle basit haline göre daha ağır ceza öngörülmektedir. Bir başka husus çocukların kumar oynaması halidir. Yine TCK’nın 228/2 maddesine göre; “Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır”.

Yasa dışı bahis ve şans oyunlarının tehlikelerini değerlendirebilir misiniz?
Esasında günümüz şartlarında bir değerlendirme yapacak olursak tehlikeli olan husus yine siber alanda (ya da sanal alemde) işlenen kumar suçlarıdır. Futbol başta olmak üzere spor müsabakaları üzerinden yapılan yasa dışı bahis ve şans oyunları her geçen gün yaygınlaşmaktadır. İnternet üzerinden yine banka ödemeleri ile şans oyunları oynanmaktadır. Kumarın bu şekli maalesef toplumda daha az tepkiyle karşılanmaktadır. Oysa asıl mağduriyet bu mecralarda meydana gelmektedir.

Bu alanda yaşanan suiistimallerin önlenmesi için kanun koyucu Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’u yürürlüğe koymuştur. Kanun’un 5’inci maddesi a bendine göre; “Kanun’un verdiği yetkiye dayalı olmaksızın; spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkan sağlayanlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.”

Bu kanun kapsamında yer alan maddeler sanal kumarla mücadele için nasıl bir önem teşkil ediyor?
2013 yılında 6495 sayılı kanunla 5’inci maddede yapılan değişiklik ve sayılan eylemler, bugün en büyük sorunlardan biri olan sanal kumarla mücadele için çok önemlidir. Kolluk güçleri ve özellikle siber suçlarla mücadele birimlerinin de en çok bu madde kapsamındaki suçlarla iştigal ettiğini düşünüyorum. Zira sürekli kamuoyunda bu yönde yapılan operasyonlarla ilgili haberler yer almaktadır. Sonucun kısmen iştirakçinin becerisine kısmen de tesadüfe bağlı olduğu yurt içinde ve yurt dışında tertiplenen her çeşit yarışma, müsabaka, spor oyunları ile herhangi bir olay veya durum üzerine, sonucun tahmin edilmesi esasına göre oynatılan ve iştirak edenler arasından doğru tahmin edenlere önceden belirlenen adet, tutar, oran veya misli olarak ikramiye kazandıran oyunlar “Müşterek bahis” olarak isimlendirilir. İlgili mevzuat çerçevesinde yetki verilen kurum ve kuruluşlar tarafından tertip edilen ve sonucu tesadüfe dayalı olarak belirlenen her türlü oyunlar ile müşterek bahisler “şans oyunları”nı ifade eder.

“Çevrim içi kumar” dediğimiz zaman, kazanç amacıyla icra edilen ve kâr ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlar, bunlar bahis ve şans oyunları olarak da anlaşılıyor. Bunlar internet üzerinden veya devam eden bir futbol müsabakası üzerinden olabiliyor. İnternete giren kişi her an kumar veya bahis oynama “imkanına” sahip olmaktadır. Bu gibi internet siteleri, çevrim içi kumar ile kumar veya bahis oynayan kişileri sürekli bu sürecin içinde tutmayı sağlamaktadır. Bu da zamanla ekonomik felaketler doğurmaktadır.

Çevrim içi kumar ve oyun siteleri ne gibi kötüye kullanımlara yol açabilir?
Kumar da tıpkı uyuşturucu maddeler gibi bağımlılık yapmaktadır. Özellikle internet üzerinden oynanan kumar ve yasa dışı bahis kurtulmanın zor olduğu bağımlılığa sebep olmaktadır. Günümüzde teknoloji bağımlılığının da her geçen gün arttığını düşünürsek acil önlem alınması gereken bir konu kumar ve bahis bağımlılığı konusudur.

Dünyada son dönemlerde oyun sektörü ekonomik yönden sıçrama yaşamaktadır. Ancak bu oyun sitelerine de ciddi ve mesafeli yaklaşmak gerekir. Zira oyunun bağımlılık yaratması bir yana, oyun içerisinde örtülü kumar oynanması söz konusu olabiliyor. Çocuklarımızın oyunlara ne denli ilgi duydukları yadsınamaz bir gerçek. Oyun içinde kazanma veya kaybetme ya da oyunda ilerleyebilmek için parasal taleplerin gelmesi çocuklarımızı kumar bağımlısı haline getirebilir. Bu tip sitelerin kolluk kuvvetleri tarafından takip altında tutulması gerekir. Kumar ve bahis bağımlılığı doğrudan kişinin ekonomik kaybına sebep olmaktadır. Kumar veya bahsin kazananı yoktur.
Kumar ve yasa dışı bahis ülkemizde ve dünyada bir kesim için büyük bir ekonomik kazanç kaynağı. Vergi verilmemesi, paranın kontrol edilememesi ve devleti zarara uğratmanın sonucu ortaya kara para ekonomisi çıkmaktadır. Kara paranın kimleri fonladığı da malum. Birçok terör örgütünün finans kaynağı budur. Bu sebeple dünya üzerinde kara para ile mücadele için bütün ülkeler seferber olmuş durumda. Bir taraftan mücadele ederken diğer taraftan da evimizde teröre kaynak oluşturmak durumunda kalabiliriz. Bu sebeple internet üzerinde oynanan kumara karşı tedbirli olmak zorundayız.

Sanal kumar ve bahis bağımlılığı çocuklar ile gençleri tehdit ediyor

İddaa bağımlılığının da diğer kumar türleri kadar zararlı olabileceğini unutmayın. Bu konuda ne düşündüğünüzü net ifade edin ve tutarlı olun. Tedavi seçeneklerini araştırın ve birlikte hareket edin. Yüksek riskli durumlarda (alkol, madde vb.) iddaa oynamasını önleyin. Ailenizi finansal açılardan koruyun. Rahatsızlık duyduğunuz konularda ben dilini kullanın. Şeffaflık ilkesi ile hareket edin. Onun da bilgisi ile ailelerinizle durumu paylaşın. Siz de profesyonel destek alın.

Şema Terapi kişinin kumar oynama davranışlarını kontrol edebilmesi ve bağımlılığın kökenini araştırarak kişinin bağımlılığı ile mücadelesine destek olur. Beraber çalışacağınız uzmanı seçerken spesifik olarak bağımlılık alanına dair eğitimler almış ve bağımlılık alanında tecrübe kazanmış olmasında oldukça fayda vardır.

Sanal Kumar Bağımlılığı Rehberi

Kumar hem kişi hem aile için bilinmezliklerin olduğu durumdur. Aile kişiyi korumak adına etkili olmayan yöntemler deneyebilmektedir. Kumar oynamasını engellemek için:

•Borçları ödemeyin.
•Herkesten gizlemeyin.
•İlişkimizi koparmayın.
•Bir daha oynamayacağına söz verirse inanmayın.
•Aldığımız önlemleri kısa süre sonra bırakmayın.
•Çok fazla para vermeyin.
•Evden kovmayın.
•Sürekli takip etmeyin.
•Bütün sorumluluklarını almayın.
•Evlendirmeyin, çocuk sahibi yapmayın.
•Boşanmasını sağlamayın, çocuklarından ayırmayın.
•Sürekli nasihat vermeyin, tehdit etmeyin.
•Telefonuna el koymayın.
•Borç aldığı kişileri tehdit etmeyin.
•Bankada kırmızı listeye girmesini sağlamayın.
•Şiddet uygulamayın.
•Kendiliğinden değişmesini beklemeyin.
•Anne – baba yaşlıdır diyerek gizlemeyin.
•Hesaplarına el koymayın.
•Taşınmazları üzerinden almayın.
•Polise şikâyet etmeyin.
•Evlatlıktan reddetmeyin.
•Hacıya hocaya göndermeyin.
•Köye göndermeyin.
•TEDAVİ olmasını sağlayın…

Bu konudaki bilgilere topluca bakıldığında satrancı yasaklayan açık bir nassın bulunmadığı, nerd ve satrancın dinî hükmü ve yasaklık ölçüsünün ne olduğunun fakihler arasında tartışmalı olduğu, ayrıca nerdin mahiyetinde ve nerdeşîr adlandırmasının anlam ve kaynağı konusunda farklı açıklamaların bulunduğu görülür. Bir açıklamaya göre nerdeşîr, kendisiyle oynanan taşları bulunan kısa tahtadır. Bazı âlimler nerdin, insanı çalışıp kazanmayı bırakacak şekilde yıldızlardan medet umma noktasına getirdiği ve oyunun konuluş esprisinin davranışları yönlendirme olduğu gerekçesiyle haram kılındığını ileri sürmüşlerdir. Fakat nerd için getirilen açıklamaların hiçbiri günümüzde tavla olarak adlandırılan oyunu içerecek nitelikte ve açıklıkta değildir. Şevkânî’nin nerd ve nerdeşîrin anlamıyla ilgili olarak naklettiği açıklamalar göz önünde tutulduğunda nerd ve nerdeşîrin günümüzde tavla adıyla bilinen oyundan biraz daha değişik bir oyun olduğu sonucu da çıkabilmektedir (, VIII, 107-108). Bundan dolayı hadislerde geçen nerd ve nerdeşîr kelimelerinin günümüzdeki tavla oyununu kesin olarak anlattığını söylemek pek doğru olmaz. Sonuç olarak İslâm’da kumarın yasaklandığı, maddî kazanç ve kaybın şansa ve bilinmez bir sonuca bağlandığı her türlü bahis tutuşma ve tâlih oyununun kumar mahiyetinde olduğu, bu öğenin bulunmadığı oyunların ise doğrudan değil kumara vesile olma ve alıştırma yönüyle sakınca taşıdığı görülür. Böyle olunca satranç, tavla, iskambil gibi oyunlar ancak kumara alet edilmesi, Allah’a, aileye ve topluma karşı görevleri aksatmaya yol açması gibi bir sonuca götürmesi halinde o sonuca paralel bir dinî hüküm alır. Böyle bir ihtimal bulunmadığında ise bunların diğer oyun türlerinden farklılık arzetmediği söylenebilir.

Sanal kumar bağımlılığı: Büyük tehlikenin farkında mıyız

Kumar bağımlılığı tedavi edilebilir ve düzelebilir bir hastalıktır.
•Kumar bağımlılığı düzelir ama iyileşmez, bu nedenle nüksetme olasıdır.
•Kumar bağımlılığı biyolojik bir hastalıktır, tedavisi bilimsel yollarla yapılmalıdır.
•Kumar bağımlılığı aileyi etkilediği için tedavi sürecine aile de dahil olmalıdır.
•Kumar bağımlılığı tedavi edilmezse durdurulması oldukça bir hastalıktır.
•Kumar bağımlılığı tedavisinde bireysel terapi, grup terapisi, aile terapisi, ilaç tedavisi, iyileşme danışmanlığı, adsız kumarbazlar etkili bilimsel yöntemlerdir.
•Kumar bağımlılığına eşlik eden hastalıklar da tedavi edilmelidir.
•Kumar bağımlılığında yatarak tedavi etmek bazen seçenek olabilmektedir.
•Kumar bağımlılığı tedavisi uzun süreli olmalıdır.
•Kumar problemi olan kişi tedaviyi bıraksa bile aile devam etmelidir.

Kumar oynama davranışının, kontrolsüz ve yönetilemez bir biçime gelmesidir. Kontrol kaybı, oynama dürtüsünde artış, borçlanma, duygusal zorlantılar ve dalgalanmalar, içe çekilmeler, gizleme ve yalan söyleme davranışları ile karakterizedir.